تیغ های اور فرز از ابزارهای مهمی در صنایع چوب هست که برای ایجاد طرح های متنوع نظیر لبه های گرد، انواع شیار ها به کار میرود.

اور فرز ها در صنعت نجاری به ما کمک میکنه تا لبه‌ هایی با طرح‌های مختلف بسازیم، لمینیت و ونیر را کوتاه کرده، کام لولا (Hinge Mortise) ایجاده کنیم و اتصالات متنوعی در نجاری ایجاد کنیم مثل :

• دادو (Dado)
• دم چلچله (Dovetail)
• فاق پله‌ای (Rabbet)
• کام و زبانه (Mortise-and-Tenon)
• شیار و زبانه (Tongue-and-Groove)

در ساخت همه این تیغه ها از فولاد تنگستن استفاده شده که مقاومت تیغ ها رو هنگام برش افزایش میده و همچنین باعث میشه در محیط های مرطوب زنگ زده و پوسیده نشه.

 

معرفی انواع تیغ های اور فرز

علاوه بر مهارت کافی که دارید انتخاب دستگاه و لوازم جانبی مناسب باعث میشه یک کار حرفه ای تولید کنید.
اگر در نجاری تیغ های اور فرز مناسبی رو انتخاب بشه میتونید کارهای جذابی تولید کنید.

چون تنوع تیغ های اور فرز زیاده باید طرح ها رو بشناسید و بدونید هر کدوم برای چه طرحی کاربرد داره :
تیغ های اور فرز رو معمولا برمبنای طرح و شکلی که ایجاد میکنند طبقه بندی میشه که به دو دسته

• تیغه های کپی تراش : که برای شکل دادن به لبه های چوب ازشون استفاده میکنیم
• تیغه های شیار زن : که برای ایجاد اتصالات مختلف و خالی کردن چوب و ایجاد قرنیز ازشون استفاده میکنیم.

 

 

 

تیغ شیار زن – straight Cutting Bit

از این تیغه برای شیارهایی با انتهای مکعب استفاده میکنند. این تیغه در قطرهای متنوعی موجوده اما پرکاربردترین سایز هاش 6، 12و 20 میلی متری هست. از این تیغه میتونید برای فاق پله ای و شیارهای دیگه استفاده کنید.

حتما حواستون باشه که تیغه اور فرز را در راستای لبه ای صاف هدایت کنید تا یه برش صاف و دقیق داشته باشین چون خیلی از تیغه ها به قیمت به نام بلبرینگ یا پیلوت هستند که تیغه را راهنمایی میکنه و اون را ثابت نگه میداره اما این تیغه ها بدون بلبرینگ هستند.

انواع تیغ شیار زن :

تیغ شیار زن ( غیر از اور فرز و فرز رو میزی برای دستگاه های CNC هم مناسب هستند )
تیغ شیار زن زاویه تیغ 3 درجه ( غیر از اور فرز و فرز رو میزی برای دستگاه های CNC هم مناسب هستند )
شیار کف زن

تیغ شیار زن دو تیغ مرکزی

 

 

 

 

تیغ بانکی –  Rounding over Bit

اگر میخواید که لبه های میز و قفسه و یا هر لبه تیز دیگری را به لبه گرد تبدیل کنید از این نوع تیغه ها باید استفاده کنید.
این تیغه ها از نوع بلبرینگ دار هستند پس میتونید عرض برش را کنترل کنید ولی حتما پایه تیغه را برای عمق برش تنظیم کنید.
تیغه های اور فرز بانکی هم مثل سایر تیغه ها در اندازه های متنوعی تولید میشه که شعاع برش در آنها متغیره و کاربردی ترین اندازه های این تیغه ها 6 و 10 میلی متری هستند.
تیغ بانکی ربع دایره

تیغ پروفیل – Roman Ogee Bit

این تیغه از محبوب ترین تیغه هایی هست که برای شکل دادن لبه ها استفاده میکنند، به خاطر طرح متمایزی که داره میتونه طرح های تزئینی کلاسیکی رادر لبه میزها و قاب ها و… براتون ایجاد کنه.

این تیغه  هم از نوع بلبرینگ دار هستش پس به کمک انتهای اون میتونیم عرض برش را کنترل کنیم .

مثل سایر تیغه ها در سایز های مختلفی تولید میشه که سایز 6 میلی متری آن پرکاربردتره و اکثر نیازهاتون را رفع میکنه

انواع تیغ پروفیل :

تیغ پروفیل لبه میز
تیغ پروفیل لیسه
تیغ پروفیل نوک تیز ( غیر از اور فرز و فرز رو میزی برای دستگاه های CNC هم مناسب هستند )
تیغ پروفیل ناودونی ( غیر از اور فرز و فرز رو میزی برای دستگاه های CNC هم مناسب هستند )
تیغ پروفیل لبه

 

 

تیغ عکس بانکی – Cove Bit

همونطور که از اسم این تیغه پیداست عملکردش عکس تیغ بانکی هست و طرح هایی که میتونید باهاش ایجاد کنید به صورت معقر و منحنی در لبه هاست. درنهایت به کمک این تیغه میتونی با ایجاد لبه های منحصر به فرد، روی درب ها، لبه میزها و پایه مبلمان را زیباتر کنید.
این تیغ ها هم در سایز های مختلفی و تا شعاع 24 میلیمتر هم تولید میشود اما برای افراد مبتدی سایز 6 و 10 میلیمتری مناسب است.

 

تیغ دو راهه – Rabbeting Bit

یکی از راههای ایجاد اتصال پله ای در صنایع چوبی، استفاده از تیغه اور فرز دو راهه یا فاق پله ای بلبرینگ دار هست. این تیغه ها دندانه ای به شکل L لاتین در لبه چوب ایجاد میکنه که با چوب دیگه ای با زاویه و دندانه سازگار چفت میشه و اتصال پله ای را شکل میده.
بیشترین کاربرد اتصالات فاق پله ای برای ساخت کشو و یا اتصال درب های کابینت و نصب قیمت پشتی کابیت است.
این تیغه هم مثل سایر تیغه ها در اندازه و سایز های متنوعی تولید میشه اما پرکاربردترین آنها تیغه های 10 و 12 میلی متری هستند.

تیغ دو راهه چوب بلیدکات

 

 

تیغ پرداخت – Flush – Trim

مناسب ترین تیغه برای کار کردن روی ونیر یا پلاستیک  تیغ پرداخت هست. این تیغه هم از نوع بلبرینگ دار هست و به کمک آن سطوح برآمده و اضافات را پرداخت میکنه و با لایه زیری یکسان میکنه.
از این تیغه برای ساخت رویه ی میزها، کابینت و درهای کابینت و کانترهای لمنیت پلاستیک استفاده میشه و البته برای ونیر های چوبی هم مناسب است.
سایز های مختلفی از این تیغه در بازار هست اما مناسب ترین سایز که پاسخگوی اکثر نیازهاست، سایز 12 میلی متر در قطر 24 میلیمتری در طول است.

انواع تیغ پرداخت :

تیغ پرداخت بلبرینگ پایین
تیغ پرداخت
تیغ پرداخت چهار پر
تیغ پرداخت دو بلبرینگ

 

 

تیغ پخ 45 درجه ( Chamfer Bit )

با استفاده از این تیغه میتونیم روی تخته های چوبیمون برشهای اریبی شکل با زاویه 45 درجه ایجاد کنیم که بهش برش پخ میگند.
با این تیغه دیگه میتونیم گوشه های تیزو مکعبی شکل قاب عکس، قفسه ، رویه های کانتر و تیرک های عمودی رو از بین ببریم.
همچنین از این تیغ برای ایجاد شیار های V شکل بین تخته چوب هاهم استفاده کنیم چون دوتا برش چخ به هم میرسند و شیار V شکل تشکیل میشه.
این تیغ هم در سایزها و زاویه های مختلفی تولید میشه اما پرفروش ترین و کاربردی ترین آن سایز 3 سانتی متری است.
تیغ پخ لبه 45 درجه

تیغ فرز شیار انگشتی ( Core Box Bit )

این تیغ از نوع بدون بلبرینگ هست و ازش  برای ایجاد شیارهایی با انتهای منحنی استفاده میشه مخصوصا شیار های تزئینی عمودی که در پلکان و ستون ها دیده میشه. البته برای ایجاد شیارهای تزئینی داخل پنل در و بشقاب های چوبی هم از این تیغ استفاده میکنند.

این تیغ  در سایزها و قطر های مختلفی تولید میشه اما پرکاربرد ترینش سایز 6 میلیمتری است

انواع تیغ انگشتی :

تیغ انگشتی سری R
تیغ انگشتی سری R بلند CNC

 

 

 

تیغ V شکل ( V-Groove Bit )

این تیغ از نوع تیغ های بدون بلبرینگ هست و برای ایجاد شیار های V  شکل در درهای کابینت ها، پایه میزها و… ازش استفاده میکنند.
این تیغ در سایزها و زاویه های متنوعی تولید میشه و پرکاربردترین سایز مدل 12 میلی متری با زاویه برش 90 درجه است.

انوع تیغ فرز V شکل :

تیغ V شکل 45 درجه
تیغ V شکل 60 درجه
تیغ V شکل 90 درجه
تیغ V شکل 120 درجه
تیغ V شکل 140 درجه
تیغ V شکل 150 درجه
تیغ V شکل 160 درجه

 

 

 

تیغ فرز فاق و زبانه ( Slot cutting Bit )

این یه تیغ تخصصی هست که میتونی باهاش خیلی سریع و دقیق شیارهای باریک در پارکت ها، لبه های در کابینت قاب عکس ایجاد کنید. و همینطور برای شیار های زبانه در اتصالات زبانه هم مناسبه.
این تیغ دو بال داره که هر کدوم دارای دندانی تیز از جنس تنگستن- کاربید هستند. عرض سیار ها رومیتونیم به کمک دندان کنترل کنیم که بین 1.5 تا 6 میلی متر متغیره وعمق شیارها هم به فتصه بلبرینگ تا دندان تیغ بستگی داره. که البته ایده آل ترین اندازه عرضی شیارها برابر با 6 میلی متر و عمقی براب با 12 میلی متر دارند.
البته ابن رو هم بهتون بگم که بعضی ار این تیغ ها بلبرینگشون قابل تعویض هست و میتونیم با تعویض بلبرینگ ها عمق شیارها رو تغییر بدیم.

تیغ اتصال فاق و زبونه

 

 

 

چجوری تیغ اورفرز را نصب کنیم؟

اور فرزهای برقی ظاهر های پیچیده وعجیبی دارند اما دستگاه های ساده ای هستند و کار کردن با اون آسون هست.
تیغه اورفر به انتهای محور موتور نصب میشه و با چرخش موتور تیغه با سرعت 25000 تا 30000 دور در دقیقه میچرخه.
این سرعت بالا خطرات زیادی داره پس حتما تیغه را درست به کولت اور فرز نصب کنید. کولت هم قطعه ای هستش که تیغه را محکم نگه میداره و به محور موتور وصل میکنه. نصب اشتباه باعث میشه تیغه به لرزش بیفته و احتمال شکستنش بالاس.

تیغ ها رو حتما قبل از استفاده بررسی کنید، تیغ ها باید تمیز، سالم، تیز و بدون لب پریدگی و نقص باشه.
تیغ را تا زمانی که میله به انتهای محور برسه بچرخونید، حالا به اندازه 4/1 یا 8/1 اینچ خارج کنید و حلقه رو محکم کنید
زمانیکه تیغ سفت میشه نباید کمتر از 4/3 این از طول میله داخل حفره باشه اگر شنک تیغ خیلی کوتاه و 4/3 میله داخل حفره نیست پس بهتره که تیغ رو عوض کنید.

 

یادتون باشه که حتما قبل از تعویض تیغ اور فرز دستگاه رو از برق بکشید، حالا دستگاه رو برعکس کنید و پیچ‌های پایه دستگاه را باز کنید و پایه های آن را جدا کنید. با یک آچار شفت را نگه دارید و با آچار دیگه کولت را بپیچونید تا میله تیغه آزاد بشه. اگر میله از جای خود خارج نشد با آچار خیلی آروم به اون ضربه بزنید. فقط دقت داشته باشید که آچار به لبه تیغ اور فرز برخورد نکنه چون ممکنه لب پر بشه.

قبل از اینکه تیغ جدید را داخل دستگاه بزارید کولت رو تمیز کنید حالا تیغ را داخل کولت بزارید و درست مثل باز کردن اون را با کمک دو آچار ببندید.

 

حالا بیاید تا بهتون یاد بدم چطوری از اور فرز نجاری درست استفاده کنید

تیغ اور فرز در جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخه. حالا باید اور فرز را محکم نگه دارید و روی قطعه از سمت چپ به راست حرکت بدید. طوریکه برش چوب با تیغ هم جهت باشه. اگر برشتون در امتداد بافت چوب باشه باید فرزکاری را آرام و صاف انجام بدید . موقعی که دارید در جهت بافت چوب فرز کاری میکنید حواستون به قسمت انتهای کار باشه که لب پر نشه یا نشکنه. به غیر از موارد ضروری، هیچ وقت اور فرز نجاری را از راست به چپ و در جهت عقربه‌های ساعت، کار نکنید. این باعث میشه اورفرز کنترلش رو از دست بده  و صدمه برسونه.

اور فرز باید روی خطی مشخص حرکت کنه تا دستگاه درست کار خودشو انجام بده. اگر روی لبه خارجی کار میکنید باید به سمت عقب حرکت بدید اما اگر روی لبه داخلی کار میکنید باید در جهت عقربه های ساعت و روی مسیر مشخص کار کنید و این باعث میشه که یه برش بی نقص داشته باشید.

 

چجوری از اور فرزها درست نگهداری کنیم

• حتما بعد از استفاده از تیغ اور فرز ، گرده ها و براده های چوب اونرو با یه دستمال پارچه ای تمیز کنید.
• تیغ ها رو باید به صورت یکجا و طوریکه لبه های تیغ باهم برخوردی نداشته باشند که لب پریدگی ایجاد بشه در جای خود قرار دهید ، اینطوری باعث میشه در مدت زمان طولانی سالم بمونند.
• استفاده از تیغ اور فرزی که زنگ زده، کند شده و یا لب پر شده، باعث آسیب رسوندن به قطعه کارتون میشه پس بهتره هیچ وقت از اونها استفاده نکنیم و دور بیاندازیمشون.
• یک روش دیگه برای نگهداری از تیغ اور فرز ساخت یک صفحه‌ی چوبی و حفره‌داره. قطر حفره‌ها باید به اندازه‌ی قطر دنباله (شفت ) تیغه‌ها باشد و فاصله‌ی بین آن‌ها باید به اندازه‌ای باشد که تیغ‌های اور فرز باهم تماسی نداشته باشند. ( البته اگر از ابزارگاه خرید می کنید همگی جعبه و استند مخصوص به خودشون رو دارند ، که می تونید بهره ببرید )